Summer Knowledge park

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; महाराष्ट्र राज्य  विशेष भाग दिनांक :- 01 मे 2023 वार - सोमवार महाराष्ट्र राज्याची निर्मिती 01 मे 1960 रोजी झाली.  महाराष्ट्र दिनानिमित्त सर्व महाराष्ट्रीयन नागरिकांना मनस्वी शुभेच्छा ...! आपल्या महाराष्ट्राविषयी माहिती 1. महाराष्ट्राची राजधानी मुंबई तर उपराजधानी नागपूर आहे.  2. महाराष्ट्राची राज्यभाषा मराठी असून कवी राजा बढे लिखित जय जय महाराष्ट्र माझा हे राज्यगीत आहे.  3. महाराष्ट्र राज्य भारत देशातील लोकसंख्येच्या दृष्टीने देशातील दुसरे सर्वात मोठे राज्य तर क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने तिसरे सर्वात मोठे राज्य आहे. 4. सुरवातीच्या काळात महाराष्ट्राला बॉम्बे प्रेसिडेन्सी आणि बॉम्बे स्टेट या नावाने ओळखले जायचे. 5. कळसूबाई हे महाराष्ट्रातील सर्वात उंच शिखर आहे. याची उंची सुमारे 1,646 मीटर आहे. 6. महाराष्ट्र भारतातील सर्वात श्रीमंत राज्य आहे तर मुंबई शहर भारतातील सर्वात जास्त लोकसंख्या असणारे शहर आहे. 7. गोदावरी, भीमा आणि कृष्णा या महाराष्ट्रातील प्रमुख नद्या आहेत. 8. शंकराच्या बारा ज्योतिर्लिंगापैकी चार ज्योतिर्...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग सातवा दिनांक :- 30 एप्रिल 2023 वार - रविवार 07) जिल्हा - गडचिरोली माहिती ★ गडचिरोली जिल्हा  २६ ऑगस्ट १९८२ रोजी  चंद्रपूर जिल्ह्यापासून  वेगळा करण्यात आला.  ★ तेव्हा हा महाराष्ट्राचा ३१ वा जिल्हा म्हणून अस्तित्वात आला.  ★ गडचिरोली जिल्हा महाराष्ट्र राज्यात ईशान्य दिशेला असून  तेलंगणा  व  छत्तीसगड  राज्यांच्या सीमेलगत आहे.  ★ हा जिल्हा नक्षलग्रस्त आहे.  ★ जिल्हा जवळपास ७६ % जंगलाने व्यापलेला असल्याने घनदाट जंगलात नक्षल समर्थक लोक आश्रय घेतात. ★ जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ १४,४१2 चौ.कि.मी आहे. ★ हा जिल्हा महाराष्ट्र राज्याच्या विदर्भ या प्रदेशात येतो. ★ गडचिरोली जिल्ह्याचे हवामान उन्हाळ्यात खूप उष्ण तर हिवाळ्यात खूप थंड असते.  ★ जिल्ह्याची सरासरी आर्द्रता ६२ टक्के आहे. ★ जिल्ह्यामध्ये आतापर्यंत २० मे १९९२ रोजीला सर्वात जास्त ४६.३ अंश.से. एवढे व ५ जानेवारी १९९२ रोजी सर्वात कमी ५.० अंश से. एवढे तापमान नोंदले गेले आहे. ★ जिल्ह्यात एकूण लोकसंख्येपैकी ३८ टक्के लोकस...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग सहावा दिनांक :- 29 एप्रिल 2023 वार - शनिवार 06) जिल्हा - कोल्हापूर माहिती ★ कोल्हापूर येथील श्री करवीर निवासिनी आई अंबाबाईचे मंदिर हे महाराष्ट्रातील देवीच्या साडेतीन शक्तिपीठांपैकी एक आहे.  ★ कोल्हापूर जिल्ह्यातील पंचगंगा प्रमुख नदी आहे.  ★ शहराच्या आसपास  पन्हाळा ,  गगनबावडा ,  नृसिंहवाडी ,  खिद्रापूर ,  विशाळगड ,  राधानगरी ,  दाजीपूर अभयारण्य  शाहूवाडी इत्यादी ठिकाणे आहेत.  ★ छत्रपती शाहूमहाराजांच्या काळात म्हणजेच १८७४ ते १९२२ मध्ये शहराचा मोठा विकास झाला.  ★ कोल्हापूर हे महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाचे शहर असून प्राचीन काळापासून दक्षिण काशी या नावाने ते प्रसिद्ध आहे. ★ कोल्हापूर जिल्हा महाराष्ट्राच्या दक्षिणेकडील शेवटचा जिल्हा असुन त्याच्या पश्चिम-नैर्ऋत्येला  सिंधुदुर्ग जिल्हा , पश्चिम-वायव्येला  रत्‍नागिरी जिल्हा , उत्तर-ईशान्येला  सांगली जिल्हा  तर दक्षिणेला  कर्नाटकमधील   बेळगाव जिल्हा  आहे. जिल्ह्या...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग पाचवा दिनांक :- 28 एप्रिल 2023 वार - शुक्रवार 05) जिल्हा - धाराशिव माहिती ◆  हैदराबादचा  ७ वा निजाम  मीर उस्मान अली खानच्या  काळात शहराला उस्मानाबाद हे नाव देण्यात आले होते ◆ फेब्रुवारी २०२३ मध्ये या शहराचे व जिल्ह्याचे नाव धाराशिव करण्याचे निर्णय राज्य सरकरच्या वतीने करण्यात आले.  ◆ धाराशिवच्या नैर्ऋत्येला  सोलापूर जिल्हा , वायव्येला  अहमदनगर जिल्हा , उत्तरेला  बीड जिल्हा , पूर्वेला  लातूर जिल्हा , व दक्षिणेला कर्नाटकातील  बिदर  व  गुलबर्गा  हे जिल्हे आहेत. ◆ उन्हाळ्यामध्ये धाराशिव जिल्ह्याचे तापमान हे मराठवाड्यामधील इतर जिल्ह्यांच्या तुलनेत कमी असते.  ◆ ज्वारी, सूर्यफूल, हायब्रीड ज्वारी, तुरी, ऊस, कापूस, गहू आणि हरभरा ही मुख्य पिके आहेत. ◆ जिल्हा बालाघाट डोंगररांगांनी वेढला असून हवामान मुख्यत: कोरडे आहे. ◆ पावसाळ्याचा कालावधी साधारणपणे जूनच्या मध्यापासून सप्टेंबर अखेरपर्यंत असतो.  ◆ सरासरी पर्जन्यमान ६०० ते ७०० मिलिमीटर आहे. ◆...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग चौथा दिनांक :- 27 एप्रिल 2023 वार - गुरूवार 04) जिल्हा - छत्रपती संभाजीनगर माहिती ★ छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा  हा  महाराष्ट्र  राज्यातील  मराठवाडा  विभागातील महत्त्वाचा जिल्हा आहे. ★ जिल्ह्यातील मुख्य शहर असून येथे  मुंबई उच्च न्यायालयाचे  खंडपीठ आहे.  ★ फेब्रुवारी २०२३ मध्ये 'औरंगाबाद' या शहराचे व जिल्ह्याचे नाव बदलून  छत्रपती संभाजीनगर  असे करण्यात आले. ★ जगप्रसिद्ध  अजिंठा लेणी ,  वेरूळ लेणी ,  बीबी का मकबरा , पानचक्की,  सिद्धार्थ उद्यान व प्राणी संग्रहालय  याच जिल्ह्यात आहेत.  ★ हा भारताचा एकमेव असा जिल्हा आहे, की ज्यात २ जगप्रसिद्ध जागतिक वारसास्थळ ( अजिंठा लेणी  व  वेरूळची लेणी ) आहेत.  ★ जिल्ह्यातील  पैठण  हे शहर  पैठणी  साड्यांसाठी प्रसिद्ध आहे. ★ मुहम्मद तुघलंकानी  दौलताबाद  येथे आपली राजधानी वसवली होती तसेच  औरंगजेबांचे  वास्तव्य तिथे अधिक काळ होते. ★ छत्रपती स...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग तिसरा दिनांक :- 26 एप्रिल 2023 वार - बुधवार 03) जिल्हा - अहमदनगर माहिती ★ क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात मोठा जिल्हा म्हणून अहमदनगर जिल्हा ओळखला जातो.  ★ अहमदनगर जिल्ह्याच्या उत्तरेस  नाशिक  व  औरंगाबाद , पूर्वेस  बीड , दक्षिणेस  सोलापूर  व  उस्मानाबाद  आणि पश्चिमेस  पुणे  व  ठाणे  हे जिल्हे आहेत. ★ महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच शिखर  कळसूबाई  हरीश्चंद्राच्या डोंगररांगांमध्ये अकोले तालुक्यात आहे.  ★ जिल्ह्याचा मध्य भाग हा बाळेश्वराचे पठार या नावाने संबोधला जातो.  ★ उत्तरेकडे  गोदावरी  नदीचे खोरे आहे तर दक्षिण भाग हा  घोड ,  भीमा  व  सीना  या नद्यांचे खोरे म्हणून ओळखला जातो. ★  गोदावरी ,  भीमा ,  सीना ,  मुळा  व  प्रवरा  या अहमदनगर जिल्ह्यातील प्रमुख नद्या आहेत.  ★  गोदावरी  या महाराष्ट्रातील प्रमुख नदीची जिल्ह्यातील ला...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग दुसरा दिनांक :- 25 एप्रिल 2023 वार - मंगळवार 02) जिल्हा - अमरावती माहिती ★ अमरावती जिल्हा हा महाराष्ट्रातील उत्तरेकडील जिल्हा म्हणून ओळखला जातो.  ★ महाराष्ट्र राज्याच्या एकूण क्षेत्रफळापैकी ३.९८ टक्के क्षेत्र या जिल्हाने व्यापलेले आहे.  ★ अमरावती जिल्ह्यात एकूण 15 तालुके आहेत -  चांदुर बाजार ,  चांदुर रेल्वे ,  चिखलदरा ,  अचलपूर ,  अंजनगाव सुर्जी ,  अमरावती तालुका ,  तिवसा ,  धामणगांव रेल्वे ,  धारणी ,  दर्यापूर ,  नांदगाव खंडेश्वर ,  भातकुली ,  मोर्शी  व  वरुड ★ अमरावती जिल्ह्यात कापसाची मोठी बाजारपेठ आहे.  ★ राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांनी १९३५ साली  मोझरी  येथे गुरुकुंज आश्रमाची स्थापना केली.  ★ अमरावती जिल्ह्यातील सातपुड्याच्या कुशीत वसलेले चांदूरबाजार तहसिलातील माधान हे गाव श्री गुलाबराव महाराजांची कर्मभूमी आहे.  ★ १९४६ साली डॉ. शिवाजीराव पटवर्धन यांनी कुष्ठरोग्यांच्या सेवेसाठी अमरावतीजवळ तपोवन येथे जगद...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी उपक्रम आपले राज्य ; आपला जिल्हा  भाग पहिला दिनांक :- 24 एप्रिल 2023 वार - सोमवार 01) जिल्हा - अकोला माहिती ★ अकोला जिल्हा  महाराष्ट्राच्या पूर्व भागात आहे. ★ या जिल्ह्याचे प्रशासकीय केंद्र  अकोला  हे आहे. ★ अकोला जिल्हा हा  विदर्भाच्या   अमरावती  प्रशासकीय विभागात येतो.  ★ १  जुलै १९९८  रोजी महाराष्ट्रातील अकोला जिल्ह्याचे विभाजन करण्यात आले. त्यामुळे अकोला व  वाशिम  हे दोन नवे जिल्हे निर्माण झाले. ★ जिल्ह्याच्या सीमा उत्तरेस व पूर्वेस  अमरावती जिल्हा , दक्षिणेस  वाशिम जिल्हा  तर पश्चिमेस  बुलढाणा जिल्हा  आहे. ★ अकोला जिल्ह्यात एकूण सात तालुके आहेत. -  अकोला ,  बाळापूर ,  पातूर ,  बार्शीटाकळी ,  मुर्तिजापूर ,  अकोट  व  तेल्हारा . ★ अकोला जिल्ह्यातील मुख्य नदी  पूर्णा  नदी आहे. ★ अकोला जिल्हा समुद्रापासून दूर आहे. जिल्ह्याचे हवामान साधारणपणे उष्ण व कोरडे आहे ★ बार्शीटाकळी तालुक्यातील महान येथील धरण-प्रकल्प जिल्ह्यात मोठा आह...

उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी  या उपक्रमात आपणांस खालील विषयांशी संबंधित माहिती रोज एक याप्रमाणे मिळणार आहे. भारतात एकूण 28 घटक राज्य आहेत.  31 ऑक्टोबर 2019 रोजी जम्मू काश्मीर या राज्याचे विभाजन करण्यात आले. विभाजन करून जम्मू काश्मीर आणि लडाख असे दोन केंद्रशासित प्रदेश बनवण्यात आले. यामुळे भारतातील राज्यांची संख्या २९ ची २८ झाली. अ. क्र. राज्याचे नाव राजधानी निर्मिती वर्ष या पद्धतीने वाचन करावे.  1 आंध्र प्रदेश अमरावती १ ऑक्टो. १९५३ 2 आसाम गुवाघाटी १ नोव्हें. १९५६ 3 बिहार पाटणा १ नोव्हें. १९५६ 4 कर्नाटक बेंगलोर १ नोव्हें. १९५६ 5 केरळ तिरुवनंतपूरम १ नोव्हें. १९५६ 6 मध्यप्रदेश भोपाळ १ नोव्हें. १९५६ 7 ओडिसा भुवनेश्वर १ नोव्हें. १९५६ 8 राजस्थान जयपूर १ नोव्हें. १९५६ 9 तामिळनाडू चेन्नई १ नोव्हें. १९५६ 10 उत्तर प्रदेश लखनऊ १ नोव्हें. १९५६ 11 पश्चिम बंगाल कोलकाता १ नोव्हें. १९५६ 12 महाराष्ट्र मुंबई १ मे १९६० 13 गुजरात गांधीनगर १ मे १९६० 14 नागालँड कोहिमा १ डिसेंबर १९६३ 15 पंजाब   चंदिगढ १ नोव्हें. १९६६ 16 हरियाणा चंदिगढ १ नोव्हें. १९६६ 17 हिम...

नमस्कार   *उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी*   राज्य शासनाच्या निर्णयाने 21 एप्रिल 2023 पासून विद्यार्थ्यांना उन्हाळी सुट्टी सुरू झाली आहे. वास्तविक पाहता महाराष्ट्र दिनी म्हणजे 01 मे रोजी निकाल जाहीर झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांना सुट्टी दिल्या जाते. मात्र यावर्षी उन्हाची तीव्रता लक्षात घेऊन शासनाने दहा दिवस अगोदरच विद्यार्थ्यांना सुट्टी जाहीर केली आहे, याचा विद्यार्थ्यांना आनंदच झाला असेल, यात शंका नाही. या सुट्टीच्या काळात विद्यार्थ्यांना घर बसल्या सहज हसत खेळत आपला देश, त्यातील घटक राज्ये, केंद्रशासित प्रदेश, आपला महाराष्ट्र आणि त्यातील सर्व जिल्हे यांची माहिती देण्यासाठी खास उन्हाळी सुट्टी ; ज्ञानाशी गट्टी हा उपक्रम सुरू करण्यात येत आहे. या उपक्रमाचा कालावधी दिनांक 24 एप्रिल 2023 ते 14 जून 2023 असा 52 दिवसांचा आहे. या कालावधीत प्रसारित होणारी ही माहिती शालेय विद्यार्थ्यांसह, महाविद्यालयातील विद्यार्थी, स्पर्धा परीक्षा देणारे विद्यार्थी आणि इतरांना देखील उपयोगी पडणारे आहे. तेव्हा या उपक्रमात मिळणारी माहिती वाचून आपले ज्ञान वाढवू या. प्रश्नांची उत्तरे कशी द...